Günaydın forum ailesi,
Bugün günlerden California
Kaliforniya (CA), 424 bin km2’lik yüzölçümü ile Alaska ve Texas’ın ardından ABD’nin büyük üçüncü büyük eyaleti olmakla birlikte 39 milyonu geçen nüfusu ile de en kalabalık eyalet olma özelliğini taşır. Kaliforniya, 1850 yılında 31. eyalet olarak Amerika Birleşik Devletleri’ne katılmıştır. Özellikle altının burada bulunmasının ardından nüfusun ani artış gösterdiği Kaliforniya’da, buna bağlı olarak hızlı bir gelişim yaşanmıştır.
William Todd tarafından tasarlanan Kaliforniya’nın eyalet bayrağı, 1911 yılında kabul edilmiştir. Beyaz zemin üzerinde, sol üstte kırmızı bir yıldızın yer aldığı bayrağın ortasında çimenlerin üzerine yürüyen bir boz ayı figürü bulunmaktadır. Yıldız ve ayının altında ise CaliforniaRepublic” yazısı bulunmaktadır. Bayrakta yer alan “yıldız” için Texas’ın “tek yıldız”ından esinlenilirken “boz ayı” da eyalette sıkça görülen ayıları temsil etmektedir. Californiya Eyalet Arması’nda, tanrıça Minerva ve onun kalkanının önünde bir boz ayı yer almaktadır. Ayrıca, Sierra Nevada ve San Francisco Bay manzaraları ile birlikte, madenci, bir demet buğday, gemiler; yukarıda da eyaletin mottosu ve 31 tane yıldız bulunmaktadır. Eyaletin resmi ağacı “Kaliforniya Çamı”dır (sekoya). 3000 yaşına kadar yaşadığı bilenen sekoyalar dünyanın en uzun (120-140 m) ağaçlarıdır. Sequoia National Park’ta bulunan bu dev ağaçlardan biri olan General Sherman, yaşayan en büyük ağaç (hacimsen anlamda) olarak bilinir. Ağırlığı 2000 tonun
üzerinde olan sekoya, 85 metre uzunluğunda ve 24 metre genişliği ile denizlerin devi mavi balinanın 10 katı büyüklüğündedir. Kaliforniya, şarapları ve ev yapımı biralarıyla ünlüdür. Napa, Sonoma ve Mendocino Kuzey San Francisco’daki en önemli şarap bölgeleridir.
“Altın Eyalet” adı önceden beri Kaliforniya ile özdeşleşmiş olmasına rağmen, 1968 yılında resmi olarak eyaletin takma adı haline gelmiştir. 1800’lerin ortasında altının Kaliforniya’da keşfedilmesi ve baharda eyaletin her yerinde görülen altın renkli Kaliforniya gelinciği de bu ismin yerleşmesine katkı sağladığı söylenmektedir. Eyaletin mottosu ise, yine altının keşfine atıf yapar nitelikte
“Buldum!” anlamına gelen “Eureka”dır.
Kaliforniya’nın yıllar içinde çok fazla göç alması sonucunda, toplam nüfus dahilinde yabancı kökenli kişilerin sayısı yüzde 26’ya kadar yükselmiştir. Bu, 50 eyalet arasındaki en yüksek orandır. Yabancı kökenli nüfusun neredeyse yarısını Latin Amerikalılar; üçte birini de Asyalılar oluşturmaktadır.
Kaliforniya’nın başkenti Sacramento, yarım milyonluk nüfusuyla eyaletin en büyük 6. şehridir. SanFrancisco Bay ile Sierra Nevada dağları arasındaki CentralValley’in verimli ovalarının karşısında yer alan başkentin içinden iki de
nehir geçer (American, Sacramento). 4 milyon nüfusuyla eyaletin ve New York’tan sonra ülkenin en büyük şehri olan LosAngeles, sunduğu imkanlarla eğlencenin başkentidir. Hollywood ile dünyaya açılan ve böylece dünyayı da
buraya getirmeyi başarmıştır. Universal Studios Hollywood’da Stüdyo Turu yapıp gerçek film stüdyolarını gezmek, 1915 yılından beri buraya gelenlerin en
gözde aktivitesidir. Eyaletin en güneyinde yer alan ve 1,3 milyon nüfusuyla ikinci en kalabalık şehri olan plajlarıyla ünü San Diego, Tijuana, Meksika ile sınır komşusudur. Balboa Park, Old Town, SeaWorld, San Diego Zoo burada
görülmesi gereken yerler arasındadır. 1 milyonu geçen nüfusuyla, Silikon Vadisi’nin de merkezi olan SanJose, pek çok teknoloji şirketine ev sahipliği yapmaktadır. San Francisco’ya yakın olmasına rağmen oradan çok farklıdır.
Tersane, un değirmeni ve atölyeleriyle eyaletin ilk imalat merkezi olan San Francisco, bugün Amerika’nın en büyük Chinatown’ı ile turistlerin sıkça ziyaret ettiği bir kuzey sahil kentidir. Orta-San Joaquin Valley’in yerleşim merkezi olan Fresno, SierraNevada dağlarındaki Yosemite, Sequoia ve
KingsCanyon gibi milli parklara yakın bir konumdadır. San Francisco ile Los Angeles’ın ortasında bulunan Bakersfield, güneydeki SanJoaquinValley’in en büyük şehridir ve burada yağ üretimi yapılmaktadır. İspanya dışında, dünyadaki en kalabalık Bask nüfusu burada bulunur. Anaheim, tüm modern tema parklarının atası niteliği taşıyan Disneyland’a ev sahipliği yapmaktadır. Çölün içinde yer alan PalmSprings, golf, spa, kumarhaneler ve dünyaca ünlü Hava Tramvayı ile küçük ama görülmesi gereken bir yerdir. Toplam 8 tane
adadan meydana gelen Santa Barbara Adaları, aliforniya’nın 32-97 km güneybatı açıklarında yer almaktadır. Farallon ada ve adacıklar grubu ise San
Francisco Bay’in 48 km batı açıklarında bulunmaktadır.
Avrupalıların bugünkü Kaliforniya’nın bulunduğu bölgeye ilk gelişleri, Yeni Dünya’nın zenginliklerini aramak üzere yola çıktıkları Keşif Çağı’nda olmuştur. 1500’lerde ilk Avrupalı kaşifler bölgeye geldiklerinde, burada 300 bin kadar Yerli yaşamaktaydı. Kuzey Amerika’da hiçbir yerde Californiya’daki kadar çok Yerli dili ve kültürü çeşitliliği bulunmamıştır. Kuzeyde Wiyot, Central Valley’de
Yokuts ve güneyde Diegueño başta olmak üzere 100’den fazla kabileye ayrılan bu Yerli topluluklarının nüfusu 19. yüzyıl sonlarına doğru yarıya düşmüştür.
İspanyollardan ve Portekizlilerden oluşan ilk misyonerler Kaliforniya’ya 1700’lerde gelmeye başlamışlardır. Bu misyonerler 18. yüzyıl başlarına kadar San Francisco’dan San Diego’ya kadar olan okyanus kıyısı boyunca 21 misyon
kurmuşlardır. Dini yayma görevinden fazlasının da icra edildiği bu misyonlarda Yerli topluluklarına ayakkabı, mum, sabun yapımı, at ve sığır bakıcılığı ile ekip biçme gibi el becerileri de öğretiliyordu. 1821 yılında yapılan ve Meksika Bağımsızlık Savaşı olarak da bilinen Meksika-Amerika Savaşı’nın ardından, Kaliforniya 25 sene boyunca Meksika
yönetiminde kalmıştır. 1846 yılında bağımsız hale gelen Kaliforniya, California Republic (Kaliforniya Cumhuriyeti) adını almıştır. Bundan kısa bir süre sonra, 1848 yılında, Sierra Nevada dağlarında altının keşfedilmiştir. Bununla birlikte “Gold Rush” (Altına Hücum) ortaya çıkmış ve pek çok kişi zengin olma hayalleriyle batıya göç etmeye başlamıştır. Bunun sonucunda Kaliforniya’nın yerli
olmayan nüfusu 2 yılda 15,000’den 300,000’in üzerine yükselmiştir. Bağımsızlığını sadece 4 sene sürdürebilmiş olan Kaliforniya, 9 Eylül 1850’de 31. eyalet olarak Amerika Birleşik Devletleri’ne katılmıştır.
Yeryüzü çeşitliliği yönünden zengin olan Kaliforniya’da, buna paralel olarak iklim de çeşitlilik göstermektedir. Kıyılarda ortalama günlük sıcaklıklar 21°C civarlarında seyrettiği daha ılıman bir iklim görülürken dağlık alanlarda kışlar çok sert geçer; ayrıca eyalette dünyanın en sıcak yerleri olan çöllere de rastlanmaktadır. Kışın bile dondurucu soğukların pek yaşanmadığı Kaliforniya’da, yağmur daha çok eyaletin kuzey taraflarında yaygınken kar yağışının ise sadece dağlarda görülür. Kuzey Yarıküre’de kaydedilen en yüksek sıcaklık olan 56.6°C 1913 yılında Death Valley’de ölçülmüştür. Yaz aylarında sıcaklık 49°C civarlarına kadar çıkabilmektedir. Bunun aksine, dağlarda ise sıcaklık eksi derecelere düşmektedir. Eyaletin en büyük şehri olan Los Angeles’ta yıllık ortalama sıcaklık 18°C civarlarındayken Ocak ayı en düşük sıcaklık 9°C, Temmuz ayı en yüksek sıcaklık ise ortalama 27°C olarak görülmektedir.