Herkese yardımcı olabilmesi adına bir arkadaş tecrübelerinden bahsetmiş iyi bir anlatım güzel bir kaynak olduğunu düşünüyorum saygılarımla..
İkinci El Araba Alırken
Herkese merhabalar,
Ben arabadan çok anlamadığın üzere, gelmeden önce Youtube’dan saatlerce video izleyerek ikinci el araba anlayışımı geliştirmek istemiştim. İkinci el araba alırken incelenmesi gereken konuların çokluğunu fark edince, videoları izledikten sonra da kendime bir checklist yapmaya karar verdim.
Gerçi kendime ikinci el araba alırken hepsine bakmaya fırsatım olmadı ama elinizin altında böyle bir şey varsa en azından yarısına bakabilseniz kar kardır. Çünkü ikinci el araba işi milli piyango kadar tesadüf. 2 bin dolara alacağınız 150 bin milde bir araç sizi ihya ederken 12 bin dolarlık 2014 model bir araba sizi hayal kırıklığına uğratabilir. Çünkü sorun arabaları almakta değil, onların tamir ve bakımlarını üstlenmekte. Servis ücretleri, tüm el işi işlerde olduğu gibi uçuk. Basit bir kaynağa 90 dolar isterlerken, 100 dolarlık parçayı değiştirmeye 50 dolar işçilik isteyebiliyorlar. Hele bir de aracın bozulduğu yerden çekici çağırmanız lazımsa ufak bir arıza için en az 500 doları gözden çıkarmanız gerekebiliyor (Ücretsiz araç çekimi içeren araç sigorta paketleri mevcut, arzu ederseniz ekletebilirsiniz).
Ikinci el araba alırken aşağıdaki listeyle yapacağınız incelemelerden sonra bulacaklarınız araba fiyatında pazarlık yapmanıza argüman üretebilir. Yani, bak burasında vuruk var, motordon da şöyle bir ses geliyor, buna tamir için en az su kadar para lazım bana fiyatta yardımcı ol` demenize yardımcı olabilir.
Kontrollerde önemli iki konu,
1- Motor arızaları parça değişimiyle halloluyor ama kaza durumu araçta geri dönülmez problemlere sebep oluyor. Bu sebeple fiziksel kontrol önemli ve bu ilk kısmında arabayı bol bol ellemeye çekinmeyin. Bu şekilde kasanın kusursuz olup olmadığını fark edebilirsiniz. Tüm yüzeylerde boydan boya elinizi gezdirmek bu işi görür.
2- Şu ve pas en tehlikeli konu. ABD’de çok fazla sel ve hurricane olduğu için bindiğiniz ya da binmediğiniz arabaların tüm iç kısımlarını bol bol koklayın ve elleyin. Islaklık varsa ya da rutubet kokusu varsa o arabadan uzak durun. Özellikle araç içinde pas varsa bu korkunç bir olay. Bu bir gün yağmur yağdığında arabaya şu girebilir demek oluyor.
Liste aşağıdaki gibi. Araba bakmaya giderken listeyi yanınızda götürüp tek tek kontrol edebilirsiniz. Zaten genelde size arabayla başbaşa bırakıyorlar, araştırma için istediğiniz kadar zamanınız oluyor.
Ayrıca listeyi yapmamda bana yardımcı olan videoların linkleri de aşağıda paylaşayım. Videolar 15’er dakika falan, vaktiniz varsa izlemenizi tavsiye ederim.
Hepinize kolay gelsin. Umarım 10 numara tam istediğiniz gibi bir arabaya denk gelirsiniz.
Fiziksel Kontrol (Gözle ve Elle)
A1 Kaportada sağ aralık ile sol aralık eşit mesafeli mi duruyor (kaporta ile diğer parçalar arası mesafeler boydan boya aynı mı)
A2 Bagaj kapağı sağ aralık ile sol aralık eşit mesafeli mi duruyor (bagaj ile diğer parçalar arası mesafeler boydan boya aynı mı)
A3 Sağ far ile sol far aynı renk ve eskilikteki mi
A4 Sağ stop ile sol stop aynı renk ve eskilikteki mi
A5 Far ve stoplarda çizik ve kırık var mı / aracın genel hatlarıyla uygun mu
A6 Aracın yüzeyinde zedelenme/çizik var mı (elle control) (aracın butun kıvrımları aynı derinlikte mi) (kapılar ile govde arasindakı aralıklar her yerde aynı mı)
A7 Bütün govde parcalarinin renkleri biririyle tutuyor mu
A8 Boydan boya yatay durarak yansımalara bak ezik çizk var mı lines straight mi
A9 Arabanın sağı ve solu tam olarak aynı mı (bir sagdan bir soldan ayni acilardan bakip kafada bir kiyas yapin)
A10 Tüm üst zemin kontrol / sunroof iyi kapanıyor mu (aracin takla atmisligi var mi)
B1 Bütün kapıları dışarıdan tek tek aç kapa rahat mı sesler aynı mı
B2 Tüm menteşe ve kapı tutma metalleri kontrol et paslanma var mı yağlı mı
B3 Kapı içlerinden paslanma var mı (toz varsa iyidir)
C1 Bagajın ve kapıların contaları sağlam mı (cm cm elle bastır esneklik eşit olmalı)
C2 Bagajın keçeyi kaldır bodyde paslanma var mı (hem yedek lastik hem de yanlar)
C3 Bagaj kapağının altı keçesi düzgün mü
D1 Sileceklerin lastikleri yeni mi (camı iyi temizliyor mu)
D2 Motor kapağı kolay açılıyor mu / menteşeleri düz mü
D3 Motordaki fiziksel parçlar sıkı takılmış mı (hepsini bir yokla, oynamaması lazım)(farlar da karbüratör de)
D4 Çamurluğun içine bak paslanma var mı
Tüm değişmiş/boyanmış parçaların üstünde elini gezdir
Fazla zımpara-kötü boya-dalgalanma vs varsa kötü
Mekanik Kontrol
A1 Yağ kontrolü (miktar/renk) ( kahverengi iyi, siyah kotu)
A2 Akü üstünde yıla bak (Max 5yıl)
A3 Kötü,boşta,dağınık duran kablo veya boru vs var mı
B1 Cantta çizik, ezik var mı
B2 Cantın genel çevresi 360derece ok mi (lastikle cant arası mesafe her yerde aynı mı)
B3 Arabayı zıplat, amortisörleri kontrol et (ses var mi) (sag ve sol esit miktarda zipliyor mu)
B4 Lastikler nasıl kanallar ve girintiler ok mi, aşınmış mı
B5 Lastik üretim yıl WWYY şeklinde (en fazla 6 yaşında olmalı)
B6 Lastik markası düzgün mü 4 lastikte de aynı mı (en azindan on 2 ile arka 2 birbiriyle mutlaka tutsun)
B7 Yedek lastiği dışarı çıkart aynı inspectionı yap (lastigi cikartinca o bölgede su/pas var mı)
C1 Arabayı çalıştırmadan önce tüm gösterge ışıkları yanıyor mu / çalıştırınca sönüyor mu
C2 Arabayı normal çalıştır hemen çalışıyor mu
C3 Elektrikli aparatları aynı anda aç, arabayı çalıştırmaya çalış (sinyal,far,klima,radyo,iç lamba)
D1 Motoru kapağı açarak dışarıdan dinle idle sesi flawless olmalı (yaşlı arabada ek ses normal)
D2 Dışarıdan dinlerken gaza bas, o sırada yine dinle
D3 Klimayı çalıştırınca motor sesi nasıl değişiyor
D4 Boşta vitesi değiştir, motoru izle, tepkiyi kontrol et (tüm vitesler tek tek sırasıyla tekrar tekrar)
D5 Direksiyonu tam sağ tam sol yap tuhaf ses var mı
D6 Freni kökle dibine kadar gitmemeli resistance olmalı
D7 Egzost dumanı nasıl çıkıyor
İç Kontrol
A1 Genel görüntüye bak
A2 Kmsi arabanın conditionına uygun mu
A3 Pedallar ne kadar aşınmış
A4 Direksiyon ve şöför koltuğunun durumu nasıl
B1 Koltukların ayar mekanizmaları çalışıyor mu
B2 Camlar çalışıyor mu (tüm 4 pencere)(motor hızları aynı mı)
B3 Kapılar içeriden kolay açılıyor mu
B4 Aynalar ayarlanabiliyor mu
B5 Direksiyon ayarı çalışıyor mu
B6 Airbag kapalarının durumu nedir (renk farkı, mesafe farklılığı var mı)(daha önce patlamış mı)
B7 Paspasları kaldır (renk farkı, koku, ıslaklık var mı)(sele karşı)
B8 Arka koltukların altına elini sok (ıslaklık var mı)(sela karşı)
B9 El freni rahat inip kalkıyor mu
B10 Torpido ve diğer gözler temiz ve rahat açılıp kapanıyor mu
B11 Bagaj ve depo kapakları açma kolları çalışıyor mu
B12 Tüm gösterge ışıkları yanıypr mu (klima,radyo,odeometre)
B13 Tüm dış ışıklar yanıyor mu (kısa,normal,uzun,sis,sinyaller,geri vites,stop vs)
B14 Silecek aşamaları fiziksel olarak ok mi
B15 Radyonun tüm fonksiyonları çalışıyor mu
B16 Sigara içilmiş mi (çakmak ve tabla)
B17 İç lamba ve sun roof çalışıyor mu (kapılar açılınca iç ışık yanıyor mu)
B18 Kullanma kılavuzu var mı
B19 Güneşlikler ok mi
B20 Arkada ve önde kemerler çalışıyor mu (önde takınca kemer ışıkları sönüyor mu)
B21 Uzaktan kumanda kapıları e bagajı açıyor mu
C1 Havalandırma ve klima kontrolü (sıkca ve soğuk)
C2 Çalıştırınca koku var mı
C3 Kanallar açılıp kapanıyor mu yönleri ayarlanabiliyor mu
C4 Klima harbi soğutuyor mu
C5 Ön cam ve arka cam defrost çalışıyor mu
Sürüş Testi
A1 En az 10-15 dakika açık bir yolda sürün
A2 Susun ve dinleyin
A3 Gazlayınca motor sesi nasıl
A4 Çukura/bumpa gir ek ses geliyor mu dinle
A5 İçeri ses ve rüzgar giriyor mu
A6 Lastikler ne kadar ses çıkarıyor (az ses yeni lastik)
A7 Park yerinde full sağ/full sol yaparak direksiyonu dinle (Hizli ve yavas olarak ayri ayri)
A8 0’dan hızlanınca nasıl tepki veriyor (egzosta da bak, ekstra duman cikiyor mu)
B1 Vites değişimlerini dinleyin (çok yüksek devirde ve çok sert değişiklik yapması kötü)
B2 Durur vaziyette ileri ve geri vites geçiş sürelerine bak
(drive forward, complete stop, reverse gear/drive reverse,complete stop,forward gear/drive forward)
B3 Cruise kontrol çalışıyor mu
C1 Direksiyon düzken araba tam düz gidiyor mu
C2 Araba sağa sola çekiyor mu
C3 Direksiyon yumuşak mı
C4 Direksiyon vibration var mı
D1 Ani frende arabanın tepkisine bak
D2 Her frende aynı tepki geliyor mu
D3 El freni tutuyor mu(5-10km ile giderken hemen el frenini çek)
Sürüşün Sürüş keyifli mi
Amacı Görüş açısı size uygun mu
Koltuk rahat ve sürüşe uygun mu
İç ses ok mi
Motor gücü yeterli mi
Son olarak,
Fiziksel incelemelere geçmeden önce satıcıya şu soruları sormanız tamamen yasal ve sizin açınızdan faydalı olabilir.
A- Çarfax raporu elinizde mevcut mu? Bu rapor arabanın tamir ve kaza geçmişini gösterir. Tabii ki bu rapor yan sanayi tamirlerini içermez, ancak ciddi hasarları %100 listeler. Bu rapor normalde ücretlidir ama bayiler kendileri için mutlaka satın alırlar. Bende bu araç için çarfax yok diyen satıcı sizden bir şeyler saklıyor olabilir. Takdir edersiniz ki hiç bir tüccar sattığı malın ne olduğunu bilmeden satmaya çalışmaz.
B- Araç Salvage Title mi? Salvage title ağır bir kazadan sonra hurda olan aracın sigorta şirketine geçmesi anlamına geliyor. Bu araçların normalde yok parasına satılması gerekirken kurnaz ikinci elçiler güzel boya ve hızlı satış teknikleriyle size hurdayı satmaya çalışabiliyor. Bu bayii şeklinde zincirleşmiş satıcılarda genelde olabilecek bir durum değil. Ama bunu sormak sizin yasal hakkınız.
C- Araç selden zarar gördü mü? Flood dediğimiz şey özellikle kıyı eyaletlerinde önemli bir doğal afet. Paslı ve rutubet kokan arabalardan uzak duruyoruz, görmeye ve denemeye bile vakit ayırmıyoruz. Yine ciddi bayiiler bu tür arabalara girmeseler. Soruyu sormak sizin hakkınız.
Videolar icin: Link 1 - Link 2 - Link 3 - Link 4 - Link 5 - Link 6
Kaynak :http://www.nasilgreencardaldim.com/ikinci-el-araba-alirken/