Arkadaslar yasadiginiz ikilemi ben de yasadim. Bana GC ciktiginda yil 2008 idi ve konsolosluk icin numaramin current olmasini beklerken ABD de cok agir finansal kriz oldu. Turkiye de issiz gecirdigim yillardan sonra sektorunde oncu buyuk bir firmada uretim sefi olarak 6 yildan beri calismaktaydim GC ciktiginda. Isim Turkiye sartlarinda ortanin ustu gelir getiriyordu. Issiz kaldigim yillari ve buradaki finansal krizi dusununce sizin gibi ikilem yasadim. Avantajlarimdan bahsedersem, birisi ingilizcemin sifir olmamasiydi. Girdigim seviye tespit sinavlarinda advanced level idi. Diger bir avantajim bekar bir erkek olmam idi. Aslinda bu bir avantaj mi dezavantaj mi nereden baktiginiza bagli.
ABD Ankara konsoloslugundan gocmen vizesini aldiktan 3 ay kadar sonra ABD ye ilk girisimi yaptim. Amerikaya ilk gelisimden once ozel bir okuldan 1 ay icin homestay ingilizce dil egitimi satin aldim. Bu sekilde kalacak yerim otomatik olarak hazirdi. Bu sure zarfinda mumkun oldugunca cok kisi ile tanisip ABD deki hayat standardini, hayat tarzini ve is olanaklarini kendimce arastirmaya calistim. Acikcasi TR ye dondugumde ABD de yasama konusunda notr dum. Bir ayin yetesiz oldugunu dusundum ve daha sonra 1 ay icin bir seyahat daha planladim ertesi yil. Gittigimde ilk gidisimde kaldigim ev sahibim ile kurdugum cok iyi dostlugum sayesinde yine onun evinde kaldim ve benden para almak istemedi ama ben zorla vermistim. Gidisimin ilk haftasi Dunkin Donuts da is buldum ve calistim. Kazandigim para ucak paramin tam karsiligi degilse de cok yakindi bu yuzden mutluydum ve amerikan is yerinde calisip halkin arasina karismak iyi bir experience olmustu. Bu sekilde kucuk isler bularak burada gecimimi saglayabilecegimi anladiktan sonra Amerika ya temelli gelmeli miyim yoksa vazgecmeliyim konusunda bir fikir olusmaya baslamisti sanki kafamda ya da olusmamisti sadece bir hissiyatti. Ama en iyisi temelli gelmek icin 3 yil daha beklemek idi benim icin. Bunu boyle dusundum cunku finansal krizin bu sure sonunda sonlanmasa bile etkisinin hafifleyecegini ongordum. Yaklasik bir yil sonra yeniden geldim ve 2 yil icin reentry permit e basvurdum. Reentry permit onaylandiktan tam 1 yil 11 ay sonra ABD ye temelli geldim ve yahoo daki Turk gruplarin birinde eleman arayan NJ deki bir Turk sirketinde 12 dolara calismaya basladim. 3 ay sonra PA de bir Turk sirketinde daha iyi bir pozisyon buldum kendi meslegimle ilgili. Ondan 2 yil sonra bir Amerikan firmasinda is bularak MA ye geldim.
Benim hikayem bu. Her ne kadar herkesin kosullari farkli ise de umarim benim gibi ikilem yasayanlara yardimci olur.
Ama sunu ifade etmeliyim ki, TR de son 3 yilimda gitgel cok yasadim. Kolay degildi karar vermek tirnagimla kaziyarak bir yerlere gelmistim calistigim sirkette. Tum kariyerimden vazgecmek demek olabilirdi gocu kaldirma karari. Bir hafta "ne isim var ABD de nasil is bulacagim orada, dili yabanci, kulturu yabanci" diyerekten gitmeyecegim diyordum kendi kendime. Ancak bir sonraki hafta kafam birseylere bozuluyordu ve gitmeye karar veriyordum. Cok karar degistirdim. Dusunuyorum da simdi "gidecegim buralardan, tiktigimin sirketinde .......koydugumun mudurununn agiz kokusunu cekiyorum" dedigim cok olmustu. Ya da ailevi problemlerim nedeniyle ya da AKP hukumetinin o zamanlarda yaptigi zirvaliklarla ve ust uste secimler kazanmasinin TR de gelecekte huzur birakmayacagi gibi dusuncelerle gidecegim diyordum. Gezi parki olaylari benim kesin kararimi vermeme neden olmustu. Yanlis anlasilmasin gezi parki protestocularindan oturu degil, gezi parki olaylarinin kaynaklandigi hayat sartlari ve AKP zihniyeti buraya gelmemde buyuk olcude etkili oldu.
Bu baslik altinda, GC kazanip da ikilemde olanlara soyleyebileceklerim sunlar:
Ben evli olsaydim hayatta bu riski alip ABD ye gelmezdim ki su anda burada her ne kadar issizlik oranlari dusuk ve ekonomi iyi olsa da gecerli bir mesleginiz yoksa hayat cok zor. Diline hakim olmadiginiz yabanci bir ulkede gecerli bir mesleginiz yoksa, o zaman saatlik 10-12 dolara basit islerde calisirsiniz. "onemli degil ben hem calisir hem okurum" diyenler olacaktir. Simdiden soyleyeyim hem calisip hem okumak kolay degil. Ozellikle ABD de hic kolay degil. Egitim kalitesini kastetmiyorum, iyisi var kotusu var universitelerin ama su bir gercek burada en dandik universitede bile odev, proje, quiz, exam, test, presentation yagmuru var. Bu yagmur bir basliyor semeter sonuna kadar devam ediyor. Due date ler altinda eziliyorsunuz. Hem calisip hem okul okumak muthis bir disiplin gerektiriyor. Zamaninda mezun olmaniz icin full time student olmalisiniz. Bu da her semester en az 4 ya da 5 dersle bogusmaniz demek. Bunun yaninda parasiz kalirsaniz veya zora duserseniz TR deki gibi size destek olacak akraba arkadas yok bilin buralarda. istisnalar olabilir, bazi gocmenlerin buralarda akrabalari olabilir ama genele baktiginizda cogu insanin maddi destek alabilecegi arkadasi akrabasi olmuyor burada. Ben oyleydim.
Saglik hizmetleri burada cok pahali. Bu konu cok hassas bir konu ve cocuklu gelecek olanlara tavsiyem buraya gelince mutlaka saglik sigortasi yaptirin. Iyi kotu demeyin walmart, starbucks, dunkin donut gibi yerlerde bir ise girmek icin cabalayin. cunku bunlar buyuk firmalar. calisanlarina cuzzi ucretlerle saglik sigortasi yapiyorlar. Ama full time olmalisiniz, part time degil.
Diger taraftan, cok iyi gecerli bir mesleginiz varsa orta bir ingilizceyle cok iyi para kazanabileceginiz bir yer burasi. Ayni sekilde girisimciliginize guveniyorsaniz tam size gore bir yer burasi.
Sirketlerde, fabrikalarda is bulup calisirim diyorsaniz is tecrubesi cok cok onemli burada. Hatta egitimden onde geliyor is gorusmelerinde. Su ana kadar benim is gorusmelerindeki tecrubelerimden anladigim basvurdugunuz iste kalifiye olup olmamaniz on planda. Bunu sakin unutmayin. Buradaki sirketler hazir eleman ariyorlar. Armut pis agzima dus. TR de de bu mantik vardi. Egitiminize cok fazla guvenmeyin. IT gibi cok eleman aranan sektorlerde bile sirketler elemana cok ihtiyaclari olmasina ragmen tecrubesiz kisilerle calismak istemiyorlar.
Aklima gelenler bunlar. Sorulariniz olursa bilgim olcusunde yanitlarim. Kendinize iyi bakin. "Takmayin fazla kafaya, hersey olacagina varir" demek istiyorum ama biliyorum takacaksiniz. Cunku ben de cok takmistim hatta sizden daha bile cok 
Kalin saglicakla...
