Kariyer ve ilerleme konusunda genc arkadaslara yardimci olabilmesi ve biraz da cesaretlendirmek amaci ile kisaca kendimden bahsedeyim:

Ilk ABD'ye geldigimizde, 30 yasindaydim. Ingilizcem cok ust seviyede olmasina ragmen ve elimde universite diplomam olmasina ragmen, Florida'da bize yol gosterecek ve yardim edecek hic kimsemiz olmadigindan dolayi, esim ve ben herseyi kendimiz yaptik, deyim yerindeyse sifirdan baslayip, tirnaklarimizla kaziyarak! Oteldede kaldik, bisikletle ise de gittik, $300 lik araba da kullandik, sehir ici otobus de kullandik ama hep calistik.

Ilk basta, ben bir restaurant isinde bir sure (2 ay kadar) takildim. ABD de en dusuk aldigim ucret bu isdeydi, saatte $5. Sonra bir insaat firmasinda cati yenileme ve duvar/boya islerinde bir sure (1 ay kadar) ugrastim. Sonra Exxon Mobil de bir ise girdim. 7-8 ay kadar orada takildim. Aslinda Exxon Mobil de cok iyi calisiyordum ve corporate duzeyinde beni yukseltebileceklerini soyluyorlardi ama ben hep bu isleri birer basamak ve kendini gelistirme olarak goruyordum. Her is degistirmem de ucretim biraz daha artti ve hic geriye dogru gitmedim.

Tum bu zaman zarfinda surekli daha iyi ve kalici olabilecek bir is ariyordum. Ve tabii ki sevebilecegim, rahat bir is. Nihayet, ilk defa bu tarzda bir is bulunca, herseyi birakip o ise odaklandim ve hersey istedigim gibi gitti. Yaklasik 5 yil kadar bu isi yaptim. Bu zaman zarfinda isyeri beni Almanya'daki ofislerine gonderdi ve dolayisiyla esim ve benim 4 yilimiz Almanya'da gecti. Orada hep Amerikalilarla calistigim ve Almanlarin cogunlugunun Ingilizce bilmesinden dolayi, hic Almanca ogrenme ihtiyaci duymadim malesef! Sonrasinda o isi de daha iyi bir pozisyon icin degistirdim ve ABD'ye geriye donduk. Bu isde de yaklasik 10 yil kadar calistiktan sonra yine cok daha iyi bir pozisyon icin degisiklik yaptim ve simdiki is yerimde ve pozisyonumda 2 yildir calismaktayim. Ve hala daha kariyer olarak ilerleme imkanim var. Belki istesem, simdiki maasimdan cok daha yuksek maasla is bulabilirim ama su andaki isimden cok memnunum. Evimize cok yakin ve cok rahat. Bazi haftalar sadece 3 gun bazi haftalar ise 4 gun ise gidiyorum. Buna ragmen haftalik full 40 saat uzerinden maas aliyorum ve her turlu benefit olayim var.

Kisaca altini cizmek gerekirse, ABD'de kariyer degistirmek veya bir isten digerine gecis yapmak oldukca yapilabilir birsey. Her turlu imkan var. Okulda var, egitimde. Siz isteyin ve zaman ayirin, cabalayin, gerisi gelir. Birde networking yapin, yani cevre yapin. Isyerleri tanidik, dost veya diger isyerleri (referans) araciligi ile cok ise alim yaparlar. Ve ayni zamanda isyerinde yukselmek, terfi etmek gibi durumlardada networking olayi cok onemli.

2017 yilinda sifir Nissan araba satin aldim. Galeriye esimle gitmistik ve tesadufen bir salesman secip islemleri halletmistik. Iyi bir pazarlik yapmistik ve manageri ile konusarak bize oldukca iyi indirimler falan ayarlamisti. Ismi Bob idi.

Neyse 2-3 hafta sonra Bob beni aradi ve size email ile bir survey gelecek. Orada herseye 10/10 tam not verirsen, bonus alacam dedi. Karsiliginda sana bir yemek ismarlarim veya deponu full doldurum dedi. Bende ok hallederim dedim.

Survey geldi ve hepsine 10/10 verdim doldurdum. Beni 1 hafta sonra yine aradi ve tesekkur etti, ne zaman istersen ugra sozumu tutayim dedi.

3-4 ay sonra yag degisimi icin ugradim. Beni gordu yanima geldi konustuk biraz ve haydi yemege gotureyim dedi. Gerek yok dostum, sen benim yerime aileni gotur yemege dedim. Cok memnun kaldi bu soyledigime.

Veee o zamandan beri Bob beni her dogum gunumde, her yilbasinda arayip kutlar. Bir istegin varsa, yerimi biliyorsun der. Ayrica diger zamanlarda da her 4-5 ayda bir beni arar, hatirimi sorar Bende her servise gidisimde kendisi oradaysa selamlasir, konusurum. Hatta telefon numarasini kaydettim, kanka gibi olduk yani

@fetihy Oglumuz burada dogdu ve kendisinin ilk once Turkce ogrenmesini istedik. O yuzden evde esimle ben hep Turkce konusunca, dogal olarak ilk ana dili Turkce oldu. 5 yasina kadar sadece Turkce konusdu ve birkac basit Ingilizce kelime. 5 yasindayken preschool basladi, gunde 3 saat part time olarak. Hemen 2. ay icerisinde Ingilizce konusmaya basladi. Toplam 8 ay preschool devam etti ve preschool'u biraktiginda Ingilizceyi normal konusmaya coktan baslamisti zaten. Daha sonra kindergarten falan derken, dil konusunda hicbir zorlukla karsilasmadi. Su anda 4th grade ve Ispanyolca ogrenmeye basladi bu yil okulda.

Turkce'yi sadece konusabiliyor, okuma/yazma yok Birde Turkce'deki argo kullanimlarla deyimleri anlamiyor, gercek anlamlari ile algiladigi icin cok komik durumlara dusebiliyor, ozellikle yazlari Turkiye'deyken oradaki kuzenleri icin eglence kaynagi

Mesela, "adam kafayi yemis!" diye duyunca, adamin gercekten birisinin kafasini yemek olarak yedigini dusunuyor "He went crazy" diye algilamiyor Hemen "igrenc veya yamyam" diye tepki veriyor.

ABD'de is konusunda firsat her zaman var. Ilk gelenler icin eger dil ve egitim durumu yeterli degilse, belirli bir alanda onceden bir kariyeriniz yoksa, delivery yaparsiniz, restaurantta bulasik yikarsiniz, burgercide patates kizartirsiniz, oto yikamada araba yikarsiniz, tamircide lastik degistirirsiniz, baskalarinin kopeklerini bile gezdirirsiniz ama bir is mutlaka bulursunuz. Fakat asgari ucret tabir edilen minimum wage civari bir geliriniz olur. Zamanla is tecrubesi arttirarak ve calisacaginiz alana gore egitim takviyesi yaparak, daha iyi isleri bulursunuz. Cok fazla korkacak ve kafada buyutup bunalim takilinacak bir durum yok bence. Kacaklar ve turist vizesiyle gelenler bile is bulup calisabiliyorlarsa, yasal oturumlu, greencardli olanlarin onunde hicbir engel yok. Tek engel aslinda siz kendinizsiniz!

Konu uzun zamandir acilmamis ama bende Amerika'ya geldikten sonra is alanini degistirenlerdenim. Turkiye'deyken ogretmendim. DAU'den computer alaninda mezun oldum. Amerika'ya gelince ne ogretmenlik nede IT alaninda calismak istemedim. Finans alaninda calismak istedim. Calistigim yer, okula gidersen hem okulu odeyecegiz hemde ustune sana para odeyecegiz dedi bende ikinci diploma olarak computer & network security bitirdim. Bunu secmemin nedeni onceki diplomamdan dolayi hic fark dersi almama gerek olmamasiydi. Ama ben nasil olsa patron oduyor diye ekonomiden tutun da psikolojiye, fotografciliktan tutun da Roma tarihine kadar bir suru extra ders aldim. Sonra birde ustune MBA tamamladim, bu sefer finans uzerine. Yine patron odedi Simdide accounting veya finans uzerine doktora icin ugrasiyorum. Bu arada yasim 48. MBA'i iki yilda bitirdim, haftada iki aksam derse giderek ve mezun oldugumda 43 yasindaydim. Yani hicbirsey icin gec degil!

Delaware tercih etmemizin en buyuk nedeni meslegimdi (finans uzmanligi - denetleme). Buna daha sonra oglumun okulu eklendi. Ayrica ev falan aldik derken artik en azindan bir 5-6 sene daha buradayiz, oglum liseyi bitirinceye kadar buyuk ihtimalle.

Ben Delaware'i seviyorum! Kucuk, sakin bir eyalet. Kuzeydogudaki diger eyaletlere gore daha ucuz. Satis vergisi yok. Oyle buyuk sehirlerdeki gibi trafik sorunu yok. Yerlesim olarak her turlu imkana oldukca yakiniz. Plajlar 1-2 saatlik surus mesafesinde, alisveris merkezleri 5-10 dakikalik surus mesafesinde. Ayrica buyuk sehirler (Philly, Baltimore, DC, NYC) birkac saatlik surus mesafesindeler. Isyerim yine ayni sekilde cok yakin mesafede. Isimi de cok seviyorum, oldukca rahat calisma sartlarim var. Haftada 4 gun calisiyorum, onun da 1 veya 2 gununu evden calisiyorum.

Burada hatiri sayilir derecede yogun bir Turk, Arap ve Yunan nufus yasiyor. O yuzden, bizim Turkiye'den alisik oldugumuz yiyeceklere ulasmak hic sorun olmuyor. Farmers marketlerde ve Turk/Arap marketlerde herseyi bulabiliyoruz.

Iklim olarak, kislari oldukca soguk ama yazlari oyle cok bunaltici derecede sicak degil. Yagmuru bol bir eyalet. Yaz aylarinda bile her 3-4 gunde bir yagmur yagar. Kislari ise yagmur, buz ve kar yagislidir, cogu zaman hava sicakligi eksilerdedir.

Yaz aylarinda evin arkasinda bahcede kendimize gore bahce ve tarim isleri yapabiliyoruz. Degisik sebzeleri yetistiriyoruz. Domates, biber, salatalik, fasulye, kabak, patlican, ispanak, nane ve maydonoz gibi. Ayrica meyve agaclarimiz var. Erik, seftali, incir, kiraz, elma, blueberry ve dut gibi. Esim ozellikle cicek yetistirmeyi seviyor ve evin cevresi tum ciceklerle doludur. Yine bize cok yakin mesafelerde ciftlikler var. Arada sirada oralara gidip, kendimiz degisik meyveler ve sebzeler toplayip, cok ucuz fiyatlara satin alabiliyoruz. Guney Delaware'de ve NJ de hayvan ciflikleri var. Yine oralardan keci-koyun alip kestirebiliyoruz. Yine oldukca ucuza geliyor.

Genc ve bekarlar icin Delaware ozellikle kis aylarinda cok cazip bir yer olmayabilir. Gerci bu tamamen kisiye ve hayat tarzina bagli. Yaz aylarinda ise ozellikle plaj bolgeleri oldukca hareketli ve eglenceli.

3 kisilik bir aileye (2 yetiskin + 1 cocuk) aylik $3.5-4 binlik bir gelirin standard bir hayat sunabilecegi bir eyalet diyebilirim.

Birde madalyonun obur tarafi var: Esimle ben simdiye kadar 18-19 yillik ABD hayatimizda bircok kisiye defalarca yardimci olduk. Evimizde misafir ettik, ceplerine harclik koyduk, ilk arabalarini almalarini, ilk apartmentlarini kiralamalarini, ilk islerine girmelerini sagladik, yardim ettik, araci olduk. Goturup baska eyaletlere, ayarladigimiz is ve kalacak yere bile yerlestirdik. Hic karsilik beklemedik. Su anda hicbirisi bizi ne ariyor, nede soruyor. Nerede olduklarini bile bilmiyoruz...

Yil 2009, Delaware ve kisin kar firtinasi var. Bir arkadasla beraber kafamiza saksi dusmus ve baska hicbir gun yokmus gibi baska bir kasabaya bara gittik. Bar donusu arabayi arkadas kullaniyordu ve kaydik, yoldan ciktik ama hicbir yere carpmadik. Hendek gibi yol kenarina biryere saplandik. Neyse, geriye dogru denedik, kara saplandigi icin cikamadik. Biz ugrasirken, bir truck durdu. Cowboy sapkali ve botlu, sakalli bir adam yanimiza geldi ve yardima ihtiyaciniz var mi dedi Ickin var mi, donduk dedim, bize birer adet bira cikarip verdi truckdan. Sonrada, halat baglayip bizim arabayi cekip, tekrar yola cikartti. Adama para teklif ettik kabul etmedi ve bize birer adet bira daha birakip gitti

Onceki haftasonuydu, misafirimiz vardi, aksam yemek icin Domino's Pizza'dan online Domino's app uzerinden siparis verdim. Misafir de olunca normalden daha buyuk bir siparisdi. Kredi karti ile odemesini, delivery bahsisi falan hepsini odedim. Domino's store bize oldukca yakin, 5 dakika uzaklikta. App uzerinden takip ettim, delivery yapan kisi biz cok yakinda olmamiza ragmen, ilk once 2 ayri yere goturdu ve en son dukkana donerken bize ugradi. Tabii ki normalde siparis verildikten itibaren 30 dakika civarinda gelmesi gerekirken 55 dakikada geldi. Pizzalar falan oldukca sogumustu. Bende siparisi kapiya birakinca, cok gec kaldigini, siparisi verdigimizden bu yana neredeyse 1 saat gectigini, halbuki dukkan hemen surada cok yakinda falan diye birazcik soylendim kendisine. Ama kesinlikle arayip sikayet falan etmedim.

Bu haftasonu bir baktim ayni sofor biz hic siparis bile vermeden, iki adet pizza getirip kapiyi caldi. Gecen hafta icin ozur dileriz, managerim gonderdi dedi. Ayrica, sizin app uzerinden hesabiniza 1 adette bedava pizza ekledik dedi. Oldukca sasirdim. Bedava pizza eklemeyi aslinda anladim da kapiya kadar iki adet pizza gondermeleri cok hosuma gitti. Sofore cikartip bahsis verdim ve tesekkur ettim

Boyle boyle insanlari kendilerine devamli musteri yapiyorlar

Esimle ben yillar once cebimizde $1500 ile gelmistik. Florida'da yasayan, esimin uzaktan akrabasi olan ve emekli doktor olan kisi bizi karsilamadi bile. Gittik bir otele yerlestik, 4 hafta kadar otelde kaldik. Heryere ya otobusle yada yuruyerek gidiyorduk. Benim oncedem Ingilizcem vardi, o yuzden bir sikinti olmadi ama kimse bize yardim etmedi. Herseyi sora sora, gide gide hallettik.

Sonra ilk islerimizi bulduk, pazarlik yapa yapa apartment kiraladik. Tum bunlar olurken, ilk iki ay is yerlerinden kisiler bizi sabah alip ise goturuyordu, aksam da eve birakiyordu. Ilk arabayi neredeyse, giris yaptiktan 3 ay sonra almistik. Ve sonra, o kadar guzel para kazanmaya basladik ki, esim ilk yilin sonunda Turkiye'ye cebinde $$$, valizlerinde bir ton hediye ile tatile bile gidip gelmisti

@ayvalik10 Tesekkurler dostum karsilastirma icin! Ben kendim icin arastiriyorum. Telefonu dusurup kirdim

Samsung galaxy A54 hakkinda kullanim tecrubesi olan var mi? 2023 model, 5G.

@eire Detayli bilgi icin sirketin size verdigi kredi kartinin sozlesmesine bakmaniz gerekiyor. Ben de is gezilerimde bana verilen kredi kartini kullaniyorum ve benim kredi skoruma direk etkisi var.

@EasternStar $2000 karsiliginda danismanlik hizmeti yapan Turkler beni cok sasirtti! Ustelik bir tanesi de unlu bir sanatci diye yazmissiniz, daha da sasirtti!

Paylasimlar icin tesekkurler

@kleo Gecmis Olsun! Evet etkiler. Tum eyaletler National Driver Registry NDR adinda bir sistem kullaniyorlar. Ayni sistem icinde PDPS adinda bir tracker var. Oradan kazalari, ticketlari takip edebilirler.

@EasternStar ABD'de bircok islem Turkiye'ye gore oldukca yavas ilerler. Ozellikle resmi islemler diye adlandirilan banka icindeki islemler, federal veya eyalet ofislerindeki islemler gibi. Bunun bence en buyuk nedeni kimsenin bir acelesinin olmamasi ve isin ucunda olum/kalim gibi bir durum olmamasi. Tabii ki kurallara uygun is yapmaya calisma durumu da soz konusu.

@divionyedi Evet ShopRite da $3.99

Dana eti $3.75 ile $8 arasinda bircok yerde. Etin ozelligine, kesim bolgesine ve sekline gore degisiyor.

Havaalaninda doviz bozdurmayin. Cok daha dusuk bir kurdan bozuyorlar. En iyisi sehirlerdeki doviz burolarinda bozdurmak.

@sir-altan Abi Ingiltere oldukca pahali aslinda. Bati Avrupa'da nispeten Almanya ve Italya biraz daha ucuz.

@Rhonster Nerede?