@Drywall Dediklerinize katılmıyorum. İnsanlar Türkiye'de doğdu diye Türkiye'de ölmek, Türkiye'ye hapsolmak zorunda değil. Üçüncü milenyumun ikinci on yılında, Dünya hiç olmadığı kadar birbirine yakın, hiç olmadığı kadar bir bütün halde. Dolayısıyla Dünya Türkiye'den ibaret değil. Kişinin aylık geliri 15 bin lira bile olsa, gerek alım gücü, gerek hayat standartları gerekse de dolar bazındaki geliri üzerinden bakıldığında, Türkiye'de aylık 50.000+ TL (Hoş, bence ne kadar kazanılırsa kazanılsın yine de değmiyor) kazanmadıkça Türkiye'de yaşamaya değmiyor. Neden? Çünkü bu ülkenin tarihi krizlerle dolu. Siyasi, ekonomik, askeri ve gündelik krizlerle. Ne dünü bugünden iyiydi, ne de yarını bugünden iyi olacak. Dolayısıyla insanların konfor alanından çıkıp, daha iyi bir hayat ve gelecek hayaliyle yeni maceralara atılmak istemeleri ve bunun peşinden koşmaları kadar doğal bir şey olamaz. Birkaç veri sunayım:
Öncelikle yukarıda bahsettiğim krizlere dair sadece son 7 yılın bir kesitini sunayım ki durumun vahameti açığa çıksın:
Dünya Mutluluk Endeksi (Sayfa 27'ye bakabilirsiniz), Türkiye, Libya-Honduras-Kazakistan-Pakistan-Tacikistan ve Karadağ gibi ülkelerin bile gerisinde, tam olarak 79. sırada:
2019 İnsani gelişme endeksinde ise Türkiye yine çok gerilerde, Brunei'nin, Umman'ın, Arjantin'in, Uruguay'ın, Romanya'nın, Karadağ'ın, Barbados'un, Palau'nun bile gerisinde, tam olarak 59. sırada.
Yolsuzluk algısı endeksinde Türkiye'nin durumu çok vahim. (Yolsuzluk ve torpilin artık yeni norm haline gelmesiyle bu sonuç şaşırtıcı değil.) 180 ülke arasından, TR, tam 91. sırada. Neredeyse tüm geri kalmış ülkelerden bile geride. Bu haritaya baktığınızda ileri&gerçek demokrasinin olduğu ülkelerdeki yolsuzluğun minimum seviyede olduğunu rahatlıkla görebilirsiniz.
TR'nin CDS primi (kabaca borçlunun borcunu ödeyememe riskinin yüksekliği) her zaman yüksekti ama hiç bu kadar yüksek olmamıştı. TR, Kırılgan Beşli'nin daimi üyesi olarak hayal kırıklığına uğratmıyor ve yine bu konuda da zirvelere oynuyor, gelişmiş ülkelerin CDS'si hep 10-100 arası. TR'nin son zamanlarda hep 500+. 700'e yaklaşmışlığımız var. Bu, kabul edilebilir ve normal bir durum değil:
https://i.imgur.com/ICC3Rq0.png
Türkiye $ bazındaki ekonomik hacim sıralamasında 19. sıraya geriledi. 2023'te ilk 20'de olacak mı o bile belli değil. Kişi başına düşen 9 bin $ gelir ile, Meksika'dan bile kötü bir durumda:
Bu son zamanlara has olan bir durum da değil. TR tarihi boyunca hiç gelişmiş ve refah bir ülke olamadı ne yazık ki. Kişi başına düşen gelir ($ bazında) sıralamasında TR hep istikrarlı bir şekilde daha da geriye gidiyor. Şu video acımasız gerçekliği tüm çıplaklığıyla gözler önüne seriyor (1960-2019 yıllarını kapsıyor):
Sadece kişi başına düşen milli gelirle de sınırlı değil, TL de uzun vadede hep dolara karşı değer kaybetme eğiliminde. Alttaki grafikte TL'nin 18 yılda ne kadar değer kaybettiğini görebilirsiniz:
https://i.imgur.com/8yQo5hl.png
2014'te yazılmış ve hâlâ geçerliliğini koruyan bir yazı:
Dolayısıyla tüm bu bilgiler ışığında, Türkiye'de kalmak için rasyonel tek bir sebep bile göremiyorum. Vatan, doğduğunuz toprak parçası değil, değer gördüğünüz, ait olduğunuzu hissettiğiniz, seçtiğiniz yerdir bana göre. Ve yine bence; her insan medeni, refah ve gelişmiş bir ülkede yaşama, çocuklarını bu ülkede, güzel bir gelecek düşüyle hayata getirme hakkına sahip. Ne mutlu bu hayalin peşinden koşup ona sahip olabilenlere!