Ev tutma deneyimim.
Öncelikle apartman tutmayı hiç düşünmedik. Apartman hayatından artık gına gelmişti, hedefimiz direk müstakil ev tutmaktı. Fakat bir kredi geçmşi olmadan müstakil ev tutabilmek de hiç kolay değil. Nereye başvurusanız ilk sorguladıkları şey kredi ve finanasal geçmişiniz.
İşe başlangıç tarihim olan 12 Eylül'den 5 gün öncesinde şehire geldim. Booking-com üzerinden işime yakın bir Inn denilen motel tarzı bir yerden 10 günlük rezervasyon yaptırmıştım. 10 gün içinde bir ev bulmayı umuyordum. Avantajım işe başlayacağım firmanın ev bulma konusunda bana destek olacağı ve kefil olacağıydı. Ama öncesinde kendim halletmeyi denedim ve 4 gün içinde, işe başlamadan bir gün öncesinde tam istediğimiz gibi bir evi tuttum.
Zillow'dan iş yerine mesafe, mahallenin güvenliği, temizliği, okul puanları vs gibi bir çok kriteri gözeterek 7 ilana mesaj gönderdim. Evlerin ilk özellikleri en az 3 oda olmasıydı. Hepsinden dönüş aldım ama bunlardan 4 tanesi hiç bir kredi geçmişi olmadığından ev sahipleri kabul etmez diye evi gezdirme, gösterme zahmetine bile girmediler. Dönüş yapan emlakçılardan 2 tanesiyle görmek için randevu günlerinde anlaştık. Biri Pazar diğeri de 2 gün sonrasına. Pazar günü gösterecek emlakçının dediği saatte evin önündeydim. Bir kaç dakika sonra o da geldi.
Evi güzelce her köşesini gösterdi. 3 yatak odası, bir salon, mutfak ve ortada bir masayla ayrılmış dining room. Ev kapalı garaj, ısıtma-soğutma sistemi, çamaşır ve kurutma makinaları, arka bahçenin en sonunda yeni yapılmış bir depolama kulübesi, önde ve arkada bahçe, kocaman ağaçların olduğu, bahçesinde, ağaçlarında sincapların koşturduğu yemyeşil, sessiz bir sokakta bulunuyordu. Mutfaktaki ocak-fırın ve buzdolabı sıfırdı. Bodrum katı evin tabanı büyüklüğündeydi ve burasını 2 bölmeye ayırmışlardı. Bir bölme ısıtma sistemi, çamaşır-kurutma makinaları, atölye tarzı tezgah ve dolapların olduğu bir çalşma alanından oluşuyordu. Diğer kısım ise köşede bir bar ve masanın olduğu geniş bir salon havasında dekore edilmiş. İleride burayı projeksiyon kurarak sinema odası olarak kullanmayı düşünüyorum.
Ev gezme faslı bitince emlakçıyla mutfakta oturduk ve benimle ilgili sorular sormaya başladı. Kısaca kendimden, ailemden, işimdem ve durumumdan bahsettim. Aylık gelirimi sordu ve yanımda getirdiğim yıllık ücreti ve diğer yan ödemeleri gösteren iş kontratını çıkardım verdim. Sonra birden "Senin bir ailen olduğunu, burada bir aile olarak kalacağınıza beni inandırmanı istiyorum" dedi. Cep telefonundan fotoğraflarımızı gösterdim. "Şimdi evine görüntülü bir çağrı yap, ailenle görüşmek ve kaldığınız evi görmek istiyorum" dedi. Ailenin varlığı dışında bir otel ya da pansiyon odasında kalmadığımızı, gerçekten bir evde yaşayan bir aile olduğumuzu görmek istiyordu. Hemen eşime görüntülü çağrı yaptım, durumu açıkladım. Kısa bir selamlaşma ve tanışmadan sonra emlakçı eşimden evdeki bütün aile üyeleri, odaları, mutfak banyo vs her köşesini göstermesini istedi. Eşim de bütün birimleri tek tek gösterdi. Sonra eşime eğitimini, mesleğini, işini, gelirini ABD'ye geldiğinde çalışmayı düşünüp düşünmediğini sordu. Bu görüşmeden sonra "ailem var" numarası yapmadığıma ikna oldu.
Sonrasında evi ne kadar süreyle tutmak istediğimi sordu. Ben de normalde nakit olarak direk ev alacak durumda olduğumu fakat şehri, mahalleleri, çevreyi tanımdan böyle bir şeye girişmek istemediğimi, bu yüzden 1 yıllık bir kontratın benim için uygun olduğunu söyledim. 2 yıllık kontrat yaparsan seni ciddi olarak düşünürüm dedi. Ben tercihimin 1 yıllık olduğunu tekrarladım.
Sonrasında beni uygun olanlar listesine aldığını fakat bugün 2 aileye daha evi göstereceğini, bu göstermeler bitince kararını verip sonucu ertesi gün bildireceğini söyledi, olumsuz olsa bile haber vereceğim dedi. Ben de ona eğer sonuç olumsuz olursa bana başka evler gösterip gösteremeyceğini sordum. Kredi geçmişim olmadığı için emlakçıların ev bile göstermediğini, en azından artık beni ve ailemi tanıdığını söyledim. O da bana ev kiralaması yapmadığını, sadece alım-satım işleriyle ilgilendiğini söyledi. Eee, o zaman bu kiralık evi niye gösteriyrsun diye sordum. Ben o ana kadar onu emlakçı sanıyordum. Meğer ev kendisininmiş, kendi evini kiralıyormuş. 20 yldan fazladır emlak brokerlığı yapıyormuş ve bu ev de kendi eviymiş. Peki o zaman beni kiralama yapan bir emlakçıya yönlendirebilir misin dedim, tabi olur kiralama işleri yapan tanıdık emlakçılar var, onlara yönlendirim dedi.
Ertesi gün sonucu söyleceği konusunda anlaştık ve ben ayrıldım. Tam evden çıkarken evi göstreceğim dediği diğer çiftlerden biri geldi. 30 yaş üstü beyaz bir çift. Onlar yeni tura başlarken ben de motele döndüm.
Ertesi gün işteki ilk günümdü. Öğlen emlakçıdan telefon geldi. Evi bana kiralamaya karar verdiğini ama 2 yıllık kontratı düşünüp düşünmediğimi gene sordu. Ben de 1+1 olarak kiralayabilirim dedim. Ne dediğimi anlamadı. Yani en az 1 yıl kalmayı garantiliyorum ama sonraki yıl opsiyonlu olsun. 2. yıl için söz veremem ama duruma göre ilk yıldan sonra 1 yıl veya daha fazla kalabileceğimi söyledim. Bunun dışında 3 kira peşin + 1 kira depozito istediğini söyledi. Evin kirası 1800 dolar. Yani 4 kira bedeli 7200 doları peşin istiyordu. Tamam dedim. Sözleşmeyi hazırlayıp göndereceğini, imzalayıp parayı transfer edince anahtarları vereceğini söyledi.
Akşam email yoluyla bir link geldi. Bu link bir dijital platformdaki kira konttratına yönelndirdi. Buradan sözleşmeyi indirip her detayına kadar okudum. Kontratta anlaştığımız her detay yazılmıştı ve ev sahibi tarafından dijital olarak imzalanmıştı. Ayrıca ödemelerin yapılacağı banka hesap bilgileri de vardı. Sözleşmeyi ben de dijital olarak imzaladım ve her iki tarafın da imzasının olduğu kopyayı tekrar indirdim. Sonra 7200 doları belirtilen hesaba transfer ettim.
Ertesi gün anahtarı teslim almak için tekrar evde buluştuk. El sıkıştık ve evi teslim aldım. Komşular ve mahalleyle ilgili biraz bilgi verdikten sonra sokak düzeni ve kurallarıyla ilgili de dikkat etmem gereken bilgileri de verdi. Çöplerin sadece Cuma günü toplandığı için sabah yol kenarına çıkarılması gerektiğini, çimlerin düzenli biçilmesi gerektiği (bunun için eğer kendim yapmak istemezsem kiralayabileceğim kişilerin kontak bilgilerini verdi), karların ve driveway'in temizlenmesinin benim sorumluluğumda olması vs gibi.
Elektrik ve gazı online olarak üzerime alabileceğimi ama su için beraber bir form doldurmamız gerektiğini söyledi. Formu doldurup imzaladık ve bunu ilgili kuruma vereceğini, benim bir şey yapmama gerek olmadığını söyledi.
Ertesi gün hemen elektrik ve gaz aboneliğini online olarak yaptım, ikisi de tek firmadan tek abonelik numarası üzerinden yapılıyor. Evde bodrumda Verizon'un fiber kutusu ve router'ı vardı. Ben de Verizon'dan 300 Mbit, aylık 49 dolara fiber internet aboneliği yaptım. Bir kaç gün sonra wireless modem de geldi. Modemi açıp Verizon'un sistemine bağlayınca aboneliğim aktif oldu. İstersem buna aynı hat üzerinden televizyon ve ev telefonu ekletme imkanı da var ama televizyon seyretmediğim çin şimdilik düşünmüyorum. Zaten bu kadar hızlı internet üzerinden istediğim televizyonu veya platformu izleyebilirim.
Hızlca en gerekli eşyaları aldım. Yatak, mutfak gereçleri, , kap kacak, temizlik malzemeleri vs. Yatak için satıcı nakliyeye 100 dolar isteyince gidip Uhaul'dan kamyon kiraladım ve kendim taşıdım. Mesafe kısa olduğu için Uhaul'a 45 dolar ödedim, 55 dolar cebimde kaldı. Sonra tam motel rezervasyonumun bittiği gün bütün bavulları yükleyip eve getirdim ve tamamen yerleştim. Ödül olarak da kendime patlıcan musakka, pilav, cacık yaptım . Eve taşındığımdan beri hiç dışarıda yemedim. 4 mil mesafede çok büyük bir shopping box area denilen bir yer var. Burada bütün büyük marketlerin en büyük versiyonları var. Yok yok. Walmart, Target, Home Depot, Wegmans vs. hepsi yanyana. İhtiyaç duyacağımız her şeyi bir seferde buraya gidip alma imkanı var. Ben de bana 1 hafta yetecek kadar sebze, et, peynir, şarküteri çeşitleri vs aldım, dolabı doldurdum.
Kira ödemeleri için ev sahibi bana apartments-com üzerinden bir hesap linki gönderdi. Ödemeleri bu site üzerinden yapacağım. Hesapta 3 kira bedeli olarak 5400 dolar görünüyor. Sistem her ay buradan 1800 dolar çekecek. Ben de banka checking hesabından her ay çekilmek ve 1 Ocaktan itibaren başlamak üzere otomatik ödeme talimatı verdim. Para transferleri 3 günü bulduğundan (aynı gün veya hızlı ödemede yüksek komisyon kesiyorlar çünkü) her ayın 26'sında olacak şekilde ayarladım. Bu şekilde her ayın 1'i veya öncesinde kira yatmış olacak.
Sonrasında ev sahibine 2 yatak odasının tavanını beğenmediğimi, bunları boyatmak istediğimi söyledim. Tamam yap bana masrafını söyle dedi. 1 galon beyaz tavan boyası ve bir rulo fırça aldım. Whatsapp'dan fişini gönderdim, aynı akşam apartments-com'daki hesabıma bu miktarı ekledi.
Bu arada evi teslim alıken ısıtma sistemi için 3 tane yeni filtre alıp bodruma bırakmıştı. Bir teknisyen göndertip yeni filtreleri taktıracağını söylemişti. Aşağıya inip inceledim ve kendim değiştiebileceğimi gördüm. Brülörün arkasındaki 2 vidayla tutan bir kapağı açınca filtre karşımdaydı. Eski kirli filtreyi çıkarıp yeni alınanı taktım. Filtreyi değiştirdiğimi ve teknisyenin gelmesine gerek kalmadığını söyledim. Buna çok memnun oldu ve teşekkür etti.
1 hafta-10 gün içinde iş, müstakil ev, araba, bütün abonelikler, banka hesapları, kredi kartları ve daha bir sürü şeyi hallettim. Geriye sadece Türkiye'ye dönüp ailenin geri kalanını bu kısa sürede kurulmuş hazır düzene getirmek kaldı. Onlar da hep hayallerindeki gibi bu eve ve düzene gelmek için sabırsızlanıyorlar ve gün sayıyorlar. Bunun için eşimin kendi iş yerine verdiği ayrılış ihbar süresinin biteceği günü bekliyoruz.