@Muhtaradana, içinde söyledi: Coronavirus (COVID-19)
@crazycells sanırım aşının test aşaması 3 faz, sanırım bir firma 1.faz denemelere, bir diğer firma 2.faz denemelere başlıyacakmıl, sizin bir bilginiz varmı?
2.faz 100 gönüllü 3. Faz 1000den fazla gönüllü üzerinde aşının güvenirliği ve yararlılığı test ediliyormuş, yakın bir gelecek için bu çalışmaların sonlanmasını bekliyormusunuz
Mevcut testi yapılan aşıların, testlerinin bitmesi durumunda bile herkese ulaşımının hemen öyle olmayacağı, covid-19 aşısının mevcut aşıların üretiminden daha zor olduğundan bahsediliyor
İyi ve kötü hangi tarihte aşı ulaşılabilir olur bir tahmininiz var mı?
Butun otoriteler 12-18 aylik bir zaman dilimi veriyorlar; ama bu her seyin dogru calistigi bir ortamdaki takvim aslinda gercekten etkili ve guvenli bir asiya ulasmak 2-3 yili bulabilir... Ama tabii oncesinden uygulanacak asilar olacaktir. Toplumun belli bir kesiminin bagisiklik kazanmasi normale donmek icin yeterli olacaktir, ama tabii bu orani henuz bilmiyoruz (bazi hastaliklar icin toplumun %80'inin asi olmasi yetiyor, bazilari icin bu oran %95 olmali, henuz COVID-19 icin gerekli orani bilmiyoruz)...
Normalde bir asi once kucuk hayvanlarda, sonra diger primatlarda, sonra da insanlarda test edilir; fakat dunyadaki genel durum kotu oldugundan bu asilarin testlerine direkt insandan baslandi. Normalde asilarin tum sureclerden gecip onaylanma ihtimali %10'dan dusuk... Yani her test edilen 100 asidan sadece 10 tanesi tum surecleri atlatip piyasa cikabiliyor, digerleri etkisizliginden veya yan etkilerinden dolayi onaylanmiyor... Bildigim kadariyla su an test edilen farkli asilarin sayisi 50'yi gecti, pek cok ulkeden pek cok arastirma enstitusu ve sirketler kollari sivadi bile... Bu test edilen asilardan kabaca 5 tanesinin onaylayacagini dusunebiliriz/umabiliriz; normalde bu asilarin birbirileriyle kiyaslamasi yapilip en guvenli ve iyisini bulmaya calisirlar, fakat buyuk ihtimal bu sefer bu asamalari atlayacaklar... Ne kadar cok asi onaylanirsa o kadar iyi olur. Cunku bu asilarin farkli yas gruplarindaki etkisi farkli olacaktir... Benim su an gorebildigim en buyuk problem, asilarin surekli genclerde denenmesi, cunku genc ve yasli insanlarin bagisiklik sistemleri arasinda fark var, dolayisiyla birinde etkili olan, digerlerinde etkili olmayabilir. Genelde yaslandikca bagisiklik sisteminin aktivitesinde bir azalma oluyor, dolayisiyla genclerde yeteri aktiviteyi yaratan bir asi, yasli insanlarda etkisiz olabilir... O nedenle ne kadar cok fazla asi denenirse, o kadar iyi olur... Eger sansliysak, etkili olan asilari buyuk ihtimal 2020 sonunda veya 2021 basinda duymaya baslayacagiz, yeteri kadar guvenli oldugu dusunulen asilari kullanmaya baslayacak diye dusunuyorum...
Asi bulunduktan ve onaylandiktan sonraki engel ise bunun uretimi olacak... Cunku bu asi, su anki butun asilardan farkli olarak milyarlarca kisi tarafindan bekleniyor su an... Yani buyuk biyoteknoloji ve ilac sirketleri bu isin onemli bir parcasi olacak (yatirim tavsiyesi degildir ).
Asinin test surecinde insanlar kullanilacagi icin bu deneyler etik kurallara baglidir. Etik kurallara biraz daha esnetilerek belki biraz daha zamani kisaltabilirler; ama bati ulkelerinden bu konuda cok umutlu olmayin... Ilk olumlu haberleri etik kurallarinin cok daha rahat esnetildigi Cin gibi ulkelerden duyabiliriz