Meksika ile ilgili haberleri izlerken aklima 30 sene once oraya yaptigim bir seyahat geldi. O zaman bu kadar yaygin orgutlenmis karteller falan yoktu, buyuk uyusturucu baronlarina bagli yerel ceteler ve ufak silahli gruplar vardi sadece. Su an karteller oyle bir boyuta geldi ki, farkli alanlarda uzmanliklari. uluslararasi sirketler gibi her ulkede, her sehirde ofisleri, egitimli dil bilen uyeleri/calisanlari ve buyume stratejileri var. Karteller belirli bolgelerde devlet gibi davraniyor hatta.
Ancak cok ilginctir ki baska bir cografyada, yine yakindan bildigim ve en son 2019'da gittigim Hindistan'da insanlar kat be kat sefalet icinde yasamalarina karsin boyle bir suc agi olusmamis... Ben bunu suna yoruyorum; Kartelleri yaratan bir yeralti ekonomisi var cunku. Yani onlari besleyen bir duzen, bir alici grubu, o kara paranin geldigi kaynaklar var. Hindistan ise cografi olarak bu tarz "musteri, "alici" ve "pazar"larin oldugu bolgelere uzak kaliyor.. Uyusturucu, silah ve insan kacakciliginin ticaret yollari uzerinde olsaydi, oradaki insanlar da bundan ister istemez nemalanirdi. Fakat bu, sucun hic olmadigi bir yer anlamina da gelmiyor. Aksine, Hindistan'da petty crimes denilen adi suclar cok yaygin.