Zika
Bu bebekte doğuştan Zika virüsü olduğu belirlenmiş
Zika virüsü de yine Sarıhumma sivrisineği (Aedes aegypti) ve Asya kaplan sivrisineği (Aedes albopictus) ve yoluyla bulaşıyor. Afrika kıtasındaki tropik bölgelerde, Orta ve Güney Amerika'da, ABD'nin Florida ve Teksas eyaletlerinde, ayrıca Tayland, Vietnam ve Filipinlerin aralarında olduğu Güneydoğu Asya'nın bazı bölgelerinde görülüyor. Zika virüsü 2015'te Brezilya'da pek çok çocuğun mikrosefali (baş çevresinin standart ölçülerden küçük olması) denilen bir gelişim bozukluğu ile dünyaya gelmesiyle adını duyurmuştu. Hamileliğinin ilk üç ayındaki kadınlar bu nedenle özellikle tehdit altında bulunuyor. Virüs bulaştığı her beş kişiden sadece birinde çeşitli semptomlara neden oluyor.
Belirtiler: Deride döküntü, bağdoku iltihabı, kas ağrısı ve ateş. Semptomlar genellikle kendiliğinden kayboluyor. Bilim insanları bir aşı üzerinde çalışıyor.
Sindbis
Viral kanamalı ve ateşli hastalıklardan biri olan Sindbis, Culex türü sivrisinekler yoluyla bulaşıyor. Genelde Afrika ülkelerinde görülen virüs, geçmişte Avrupa ülkelerinde de gerek insan, gerekse sivrisineklerde tespit edildi.
Belirtiler: grip benzeri semptomlar, kimi zaman 40 dereceyi aşan yüksek ateş
Virüs, hastalığın ilerleyen evrelerinde eklem iltihabına ve deride döküntüye neden oluyor. Hastalarda beyin intihabı (ensefalit) de görülebiliyor. Tedavi edilmediğinde kronikleşebiliyor ya da belirtiler birkaç hafta sonra kaybolabiliyor. Aşısı bulunmuyor.
Layşmanyaz
Layşmanyaz hastalığını bulaştıran dişi tatarcık sineğini çıplak gözle görebilmek oldukça zor. Akdeniz ülkelerinde ve tropik ülkelerde yaşayan bu sinek, ülkemizde de büyük bir sorun oluşturuyor. Sadece dişi tatarcık sineği kan emiyor. Erkek veya yumurtlama döneminde olmayan dişi sivrisinekler ise tehlike teşkil etmiyor. Layşmanyaz hastalığının 10’u insanları etkileyen 30 farklı türü var. Köpekler başta olmak üzere pek çok hayvan türü de bu hastalıktan etkileniyor. Belirtiler: yüksek ateş, baş ağrısı, lenf bezlerinde şişme, bitkinlik ve bazı hastalarda kilo kaybı. İlk belirtilerin görülmesi haftalar, hatta aylar alabiliyor.
Hastalık deride, mukozada veya iç organlarda görülebiliyor. Halk arasında en bilini “şark çıbanı” adı verilen ve deride görülen tipi. Deride oluşan yaralar tedavi edilmediğinde bağ doku ve kıkırdak dokuya yayılabiliyor. İç organlarda görülen tipi karaciğer ve dalak gibi organlara saldırabiliyor.
Her yıl dünya çağında yaklaşık 12 milyon kişiyi etkiliyor. Tedavisi mümkün, ancak tedaviye geciktirmeden başlamak gerekiyor. Tedavi edilmediği takdirde ölümle sonuçlanabiliyor. Aşısı bulunmuyor.
Kaynaklar:a , b , c , d