Oncelikle uzun zamandir yazmak istedigim bu konuyu bana hatirlattigin icin cok tesekkur ederim. Turkce alfabeyi uzun zamandir kullanmadigim icin yazim seklimden dolayi kusura bakmayiniz lutfen
Oncelikle wat nedir ?
Wat progragrami en kisa sekilde bir kulturel degisim programidir. Baska ulkeden ogrencilerin amerikaya gelerek en fazla 31 eylule kadar calisip sonrasinda da yasal olarak en fazla 1 ay gezdikleri programin adidir.
Wat programindan beklentim ne olmalidir?
Ilk zamanda herkes gibi ben de forumlarda daha once giden insanlarin tecrubelerini okuyordum. Gittikten sonra farkettim ki o kadar buyuk bir bilgi kirliligi var ki bu konu hakkinda... Insanlarin hayal kirikligina ugramamasi icten bile degil maalesef. Sahsen ben su sekilde dusunmustum; 3-4 ay ailem olmadan tek basima sanki bambaska bir hayata isinlanmisim gibi dusunerek elimden gelenin en iyisini yapmaya calisacaktim. Bu sekilde dusundugum icin basima ne gelirse gelsin hep ustesinden gelmeye calisarak zorluklardan bile keyif aldim. Bu programin temelinde calismaniz gerektigini kesinlikle unutmamak lazim. Bir amerikan ruyasi beklemediginiz surece ve beklentilerinizi cok yukseltmediginiz surece asla pisman olacaginizi dusunmuyorum.
Not ; Amerika geldikten sonra bazi Turk arkadaslarim " bu parayla 2 ay krallar gibi gezerdim dolandirilmisim " demislerdi ilk haftalarinda. Eylul aylarina geldigimizde bana ikinci sene nasil gelebileceklerini soruyorlardi...
Programa katilmaya karar verdikten sonra yapilacaklar
Oncelikle ne kadar erken karar verir ne kadar erken basvurursaniz sizin icin her sey daha kolay olur. Programa katilmak icin ilk etapta bir ajansa ihtiyaciniz var. Sahsen ucuz ajanslari kesinlikle tavsiye etmiyorum. 200-300 dolar kurtacagim derken sacma sapan bir yere gonderilirseniz cok daha fazlasini kaybedersiniz farketmeden.
Ikinci olarak ne icin gittiginize karar vermeniz cok onemli. Ben hem ingilizce ogreneyim hem cok para kazanayim hem cok egleneyim diyorsaniz beklentiniz birazcik fazla olabilir. Ben sahsen hem ingilizcemi gelistirdim hem eglendim hem de guzel para kazandim ancak bunun sebebi 4-5 yabanci ile mutfakta calismak benim icin eglenceli bir durumdu. O yuzden ne istediginize karar verin , ajanslari iyice arastirin ve guzel bir ajans secin. Unutmayin kotu bir ajans olurda kotu bir yerden baslarsaniz toparlamak daha zor olacaktir. Ilk sene ikinci isi bulmak benim icin cok zor olmustu maalesef.
Ajans bulduktan sonra is secimi
Ilk sene arkadaslarimla beraber gittigim icin bulasikci olarak gitmistim. Aslinda ingilizcem daha iyiydi ama beraber gitmenin bedeli bu olmustu benim icin ama asla pisman olmadim. Eger erken donemde basvurursaniz digerlerine gore daha iyi olan isler bulmaniz daha muhtemeldir. Ama is tekliflerinden once sizin programdan ne beklediginizi sorarlar.
Ornek olarak eger dil ogrenmek istiyorum derseniz, sizleri sadece amerikalilarin oldugu birazcik sehirden uzak bir yere gonderebilirler. Gercekten konusma diliniz bu durumda cok gelisir.Eger para kazanmak istiyorum diyorsaniz sizleri turistik yani sezonluk is yapan yerlere gondererek cok rahat is bulmaniza yardimci olabilirler. Eglence derseniz sizleri buyuk ihtimalle wisconsin'a gonderirler. Bunlar tamamen ornek olmasi icin soyluyorum SAKIN !! dil ogrenmek istersem beni issiz bir yere gonderirler diye dusunme sadece ornek bunlar.
Sen karar verdikten sonra x eyaletinin x sehrinde x isini soyleyecekler. Hemen mapten ac incele arastir foruma gel yaz. Aklina yatan bir is bir konum bulana kadar bunlari yapmaya devam edeceksin.
Not : Asla internette okudugun her seyin dogru oldugunu dusunme asla !!!
Is sectikten sonra
Aslinda program icin cogu onemli seyi halletmis durumdasin suanda. Is veren ile ufak bi konusma yapilir ingilizceni test etmek icin sonra pasaport icin konsolosluga gidersiniz . 1.3 ortalama ve kotu ingilizce ile vize almis arkadasim var, 2.9 gpa ortalama ile alamayan arkadasimda var. Bu konuda hicbir fikrim yok acikcasi. Sakin olun guzel bir ortalama goturmeye calisin guzel olacagina inanin
Evrak icin gerekli kisimli internetten ya da ajanstan ogrenirsiniz o kisimlari atliyorum ben de hatirlamiyorum artik acikcasi.
Amerikaya gitmeden once yapilacaklar
En buyuk tavsiyem kesinlikle ingilizcenizi olabildigince gelistirmeye calisin gitmeden once. Bu size her anlamda rahatlik saglar. Is bulmak olsun arkadasliklar olsun her konuda iyi ki calismis gelmisim dersiniz. Cunku benim dusuncem ingilizceyi 1'den 10 a kadar seviyeleri olan bir oyun olarak dusunurseniz ve eger siz hic calismadan amerikaya giderseniz dilinizi 1. seviyeden 5. seviyeye kadar gelistirebilirsiniz ama asil zor olan kisim 5. seviyeden 6. seviyeye gelmektir. Siz amerikaya gitmeden once dilinizi 4. ve ya 5. seviyeye getirebilirsiniz orada 6.-7. seviyeye gelebilirsiniz ki bu harika olur. Gideceginiz yerin haritasini iyice incelemekte faydali olabilir. Ikinci is icin nerelere basvurabileceginizi dusunebilirsiniz.
Ucak bileti konusunda ajanslar genellikle kendileri ayarliyorlar. Ilk seneden sonra ucak biletlerimi kendim almaya basladim. Ajanstan fiyat almadan once avrupa aktarmali ucus fiyatlarina bakin.Ajansin verdigi fiyat icin biraz indirim isteyebilirsiniz. Karar vermek size kalmis bu noktadan sonra.. Forumda yine daha bilgili insanlardan bu konuda bilgi alabilirsiniz ama esnek bilet daha iyi oluyor genellikle cunku 3 seferinde de ben donus tarihimi degistirdim.
Sorulariniz olursa patronunuza mail atmaktan cekinmeyin ictenlikle cevaplayacaklardir.
Valiz hazirlama goturulecekler
Ilaclar cok onemli. Acaba ihtiyacim olur mu dedigin her ilaca ihtiyacin olabilir. Ates dusurucu ,agri kesici , kasinti ve yanik ilaclari(mutfakta calisacaklar kesinlikle almali) , ishal ve kabizlik icin ilaclar gibi gibi..
Genellikle bos valiz gidip doldurup getiriyorum buyuk ihtimalle siz de oyle yapacaksiniz . Atilacak esyalarinizi doldurun valize orada onlari birakip yeni esyalarinizla donersiniz diye tahmin ediyorum.
Evraklarinizi her an ulasmaniz gerekebilir cantanizda tasimanizi tavsiye ederim.
Gitmeden once gideceginiz yerin hava durumu hakkinda bilginiz olsun. Hayatimin en soguk gununu ben san francisco'da yasadim. Simdi bile dusununce usudugumu hissederim.
Prizler farkli donusturucu alin .
Butcenize gore harclik alin en az 500$ onerimdir.Fazlasi olursa daha rahat hissedersiniz kendinizi.
Hazir corba en cok isime yarayan sey olmustur her zaman, ihtiyaciniza gore poset cayda getiriyor insanlar cunku oradaki cayin farkli oldugunu soyluyorlar markasi ayni olsa bile ..
Artik gitme vakti
Evden cikmadan once belgeleri kontrol edecegiz. Ucus saatinden cooook once gidin bir aksilik olursa telafisi cok zor seyler bunlar . Biraz daha yorucu olur sizler icin ama genc insanlarsiniz sizi yormaz
Ucaklar biraz soguk oluyor yaninizda mutlaka kalin bir seyler olsun ve esofman giyin. Havalimaninda falan uyumaniz gerekebilir. Amerikaya indikten sonra is yerinize nasil gideceginizin planini da yapmis olun kesinlikle.
Work and ..
Eglence icin geldiyseniz haftalik 30-40 saat calisirsiniz. Turkler birbirine sahip ciksin isterdim ama maalesef her zaman oyle olmuyor. Turk arkadaslariniz olsun ama yabanci insanlarla takilmaya ozen gosterin. Eglenin hata yapin anilar biriktirin beladan uzak durun ..
Dil icin geldiyseniz amerikali insanlar ile arkadas olmaya calisin. Bir yere gidiyorlarsa gelebilir miyim demekten cekinmeyin cunku bu onlara gore ayip degildir.
Eger para yapmak icin geldiyseniz.. Eger dogru hatirliyorsam SSn icin basvuru yapmak gerekiyor ikinci isimiz icin. Bu sosyal guvenlik numarasini zaten almamiz gerekiyor ancak daha erken alirsak daha rahat is buluyorsunuz.
Ilk isinizi sevmeye calisin. Mumkun oldugunca ise istekli oldugunuzu guzel calistiginizi gostermeye calisin. Eger ekstradan calismanizi isterlerse ve o hafta 40 saatten fazla calismissaniz bir bucuk kati maas alacaksiniz o saatler icin. Cogu zaman overtime almak cok zordur. Ilk sene ikinci is olmasa sahsen ben para kazanamazdim.Ikinci sene en cok ilk isten para kazandim. Haftada 70 saati (sadece ilk isimde) gordugum haftalar oldu. Ruyalarimda bile calistigimi goruyordum gercekten hayatimin en yorucu zamanlariydi ama asla pes etmedim sizlerde etmeyin.
Ilk iste kendinizi sevdirdikten sonra ilk isinizin saatlerini biraz anlamis olursunuz. Ya da patronunuza sabit bir schedule icin rica edebilirsiniz.Eger sabah vardiyasinda calisiyorsaniz aksam vardiyasi icin bir ikinci is arayabilirsiniz. Erken baslamak en onemli noktalarindan birisi bence. Sahsen bu konuda ilk baslarda o kadar zorlanmistim ki. Cok utaniyordum . UTANMAYIN! Ilk defa oraya giden j-1 ogrenici siz degilsiniz. Ben hep ne diyecegim diye dusunurdum. Internette de bulamazdim o yuzden buraya yazacagim. Iceri girdiniz yemek sektoru ise genelde host olur oralarda o yoksa kidemli birilerini gozunuze kestirmeye calisin ve sunlara benzer bir sey soyleyin
Are you guys hiring? ya da I want to apply for job .
ben job istemek deyin hic onemli degil artik amerikadasiniz kendi basinizasiniz kendinize guveniniz her zaman tam olsun. Evet derlerse sizlere application kagidi veriyorlardi sanirim onu doldurun. Kagidi verirken managerin orada olup olmadigini sorun. Sadece kagitlarla is kapmak birazcik zor oluyor. Her yere basvurmustum ben sahsen abartisiz soyluyorum. Beni ise alan yere de ikinci gidisimde almisti. Pes etmek yok israrci oldugunuzu isi istediginizi manager a gostermeye calisin. Eger gelmeden ingilizcenizi de gelistirdiyseniz is bulmaniz kolay olacak. Illaha garsonluk olsun diye dusunmeyin . Garsonlukta cok para kazananlar oldugu gibi az kazananlar arkadaslarimda olmustu.
Araba almak herkesin hayali oluyor geldiklerinde. Ilk sene iki arkadas araba almistik 800 dolara. Iki hafta sonra yolda kaldi bizim emektar.. Ama ise gitmemiz icin arabaya ihtiyacimiz vardi 1 aylik araba kiralamastik topltamda 550 dolara. O kiraladimiz arabaya sigorta yaptirmamistik . Gencligin verdi deli cesareti.. Siz oyle olmayin sigorta iyidir....
Ehliyetiniz cogu zaman yeterli olacaktir ama eyalet kurallariniza yinede bakmanizi onerrim. Eger gelmisken amerikada da ehliyet alayim diyorsaniz henuz o kismi bilmiyorum. Bu yaz greencard ile gidince o kismida ogrenirim yaziya eklerim.
Eger sikintilariniz olursa patronunuza ya da sponsorunuza kesinlikle mesaj atin. Fikir danismak icin forumada yazabilirsiniz. Ama ben de depozitomu alamadim , anlamsiz seyler icin ceza odedim falan. Bunlar oluyor cok kafaniza takmayin
Bazi mahalleler cok tehlikeli oluyor. Nerede oldugunuza her zaman dikkat edin.
Alisveris
Walmart , marshall, rose , tjmaxx gibi yerlerden ucuza esyalar bulabilirsiniz. Alisveris ile ilgili bir suru videolar var onlari internetten rahatlikla bulabilirsiniz. Benim sizlerden ricam su , benim butun arkadaslarim 1 dolarlik cheeseburger ile yasiyorlardi. Sabah aksam kola ile burger. Siz oyle yapmayin . Alim gucu zaten cok yuksek. Ben yulafimi yumurtami asla aksatmadim fazladan harcadigim yaz boyunca 75-100 dolar falandir. Saglikli beslenin ve kabiz olmamak icin bol su icin.
Buyuk alisveris icin yani kiyafet teknoloji icin internetten arastirin. Amazondan soyleyebilir ya da bestbuy a gidip direkt alabilrsiniz. Ben bestbuy dan open box almistim pc mi ve hicbir sorun yasamadim 3 yildir. Orlando da inanilmaz buyuk bir outlet var eger gezi planinizda orasi varsa alisveris icin bekleyebilirsiniz.
Work work yeter artik Travel
Ne olursa olsun lutfen gezmeden gitmeyin arkadaslarim. Benimde para ile donmem gerekiyordu ama telefon almadim gezmek icin ve asla pisman olmadim. Yine de tercih sizin tabiki.
Travel kismi aslinda work kismindan daha karisik gelmistir bana her zaman. Gittiginiz yer de daha once wat yapan birileri varsa onlardan bolca bilgi alin sizlere yardim etsinler ! Sureniz kisitlli oldugu icin plani cok sikisik yaparsiniz genelde. EE para da az harcamak lazim arabada uyuyalim. Evet bir wat travel kismini ben arabada yaptim. Hic pisman degilim bir daha yapar miyim hayir Bunun icin turlarda var biraz daha pahali gibi gelebilir ama cok rahat oluyor. Kisiliginize gore 2 kisi veya 3-4 arkadas araba kiralayarak gezmenizi tavsiye ederim. Airbnb ile de kalacak yerleri rahatlikla bulabilirsiniz ama tehlikeli sokaklardan uzak durun. Donuste 23+23 kg 2 valiz hakkiniz olur genelde bunu da asmamaya dikkat edin. Eger esyalariniz valize sigmadiysa ve siz vakumlu hurc alip bu esyalari icine koyduktan sonra icinden havasini almak icin size elektrikli supurge gerektigini farkettiyseniz benim gibi ... Araba yikanan yerlerde benim gibi bulabilirsiniz...
Birlik Beraberlik
Bu Wat yapacak butun Turk arkadaslardan ricamdir. Birbirinizi kiskanmayin , birbiriniz icin kotuyu istemeyin lutfen. Diger ulkelerden gelenler birbirlerini kolluyor, is arayan olursa birbirlerine yardim ediyorlar. Biri digerinden fazla kazandi diye birbirlerini kiskanmiyorlar. Kardes gibi olun demiyorum kesinlikle. Yardim isteyene ya da borc isteyene kosulsuz yardim edin de demiyorum hatta borc vermeyin kimseye. Ama birisi is ariyorsa ve senin bu konuda bir fikrin varsa,gezdigin baktigin islerden ona uygunu varsa bunu saklama bunu ona tavsiye et.
Kendisi ilk isinden istifa etti diye herkesi gaza getirmeye calisani mi ararsin, kendisi ayda 4 k kazaniyor olsa bile diger Turk arkadasi 5 k kazaniyor diye uzuleni mi ararsin. Yapmayin lutfen
Yazim hatalari icin kusura bakmayin lutfen. Boyle oturup yazmak cok zormus gercekten baktikca hatirladiklarim oluyor ama sizler de sordukca yaziya eklemeye calisirim.