Sırf bu konudaki merakımı giderme adına bugün yaşadığım kentin SGK'sına gittim.ABD'de yaşarken TR'den kendimizi bir kurumda çalışıyor göstermek ve aynı zamanda GSS priminden muaf olma konularını sordum. Durum özetle şöyle;
-
ABD'ye ikametgahınızı taşıdığınızda burada prim ödüyor olsanız bile süreciniz iptal oluyor. Yani bunu sistemde görüyorlar ve sizi bir şekilde yakalamış oluyorlar. Hatta orada çalışan memur bana bir iki örnek dosya gösterdi bununla ilgili olarak.
-
ABD'de yaşıyorsunuz ama ikametgahınız TR'de ve siz TR'de SGK primi ödemeye devam ediyorsunuz. Süreciniz iptal olmuyor ama SGK çalışanları bu durumu uygunsuz buldukları için pek tasvip etmiyorlar.Yani prim ödeyen şahıs adına kısmen riskli bir durum.Ama orada çalışan memurlar, kişinin pasaport hareketlerini takip etmediklerini belirtti.
-
ABD'de yaşıyorsunuz ve ikametgahınızı ABD'ye aldırdınız. İşte bu süre zarfında, emeklilik konusunda yurtdışı borçlanmanız başladığı için hem GSS priminden muaf oluyorsunuz hem de TR'den kendinizi SGK'lı gösterme gibi bir zorunluluğunuz olmuyor. Sadece emeklilik zamanınız gelince, ödemeniz gereken gün sayısından, emeklilik için geri kalan günlerinizin ödemesini toplu yapıyorsunuz. (Bu da bugünün parası ile aylık ortalama 600 TL. Örneğin emekliliğiniz için 20 seneye ihtiyacınız varsa şayet, TR'den de emekli olabilmeniz için ödemeniz gereken tutar ortalama olarak bugünün parası ile 600 TL x 12 x 20 şeklinde oluyor.)
-
Bir başka hayati nokta; ikametgahınızı ABD'ye taşıdınız ve emekliliğiniz için yurtdışı borçlanma süreciniz işliyor. Diyelim ki yıllık izinde TR'ye geldiniz ve sağlık hizmetlerinden yararlanmak istiyorsunuz. İşte bu noktada da devreye, ABD'de yaptırmış olduğunuz ve belki biraz daha fazla prim ödeyerek yurtdışında da geçerli sağlık sigortanız, anlaşmalı olduğu kurumlarla sizin TR'de de sağlık hizmetlerinden yararlanmanızı sağlıyor. Yani TR'de SGK'nız ve ödemiş olduğunuz GSS priminiz olmadığı için TR'deki devlet sağlık hizmetlerinden yararlanamıyorsunuz.
-
Ama ABD'ye değil de, SGK'nın anlaşmalı olduğu ülkelerde çalışıyorsanız (mesela Fransa vs) durum çok daha farklı işliyor. Bu ülkelere sağlanan ayrıcalık ve kolaylıklar çok daha farklı ele alınıyor.